"Hiệp sĩ mù" của biển đông và phận đời trên cát

Đấy là anh Nguyễn Văn Mỵ , người làng vẫn gọi Mỵ mù ở thôn Xuân Hòa ( Quảng Xuân , Quảng Trạch , Quảng Bình ) đã cứu hàng ngàn mạng người đi biển. Cái tên của anh được báo chí nhắc dồi dào , nhưng trong lúc này đây không thể kể đến tên anh đã giúp hàng trăm nghìn lượt ngư gia bám biển. Vừa mới vào ngôi nhà nhỏ bên triền cát biển Đông , tôi đã nghe anh Mỵ nói trên Icom: “Đài biển Mỵ mù gọi tàu 39 , ả mẹt ( vợ ) của eng ( anh ) Tiến đẻ rồi , thằng cu ( bé trai ) , phụ thân cân. Nghe rọ ( rõ ) không?”. Đầu bên kia ( tàu 39 ) đáp: “Nghe rọ. Thằng Tiến đang kéo lái , tí nữa báo cho hắn , rứa ( thế ) trong làng có chi mới không?”. Anh Mỵ đáp: “Không. Có chi thông báo”. Tàu 39: “Thời tiết mấy ngày tới ra răng ( ra sao ) eng?” , đài anh Mỵ: “Trời quang mây tạnh , đài báo không mưa , tốt lắm , tốt lắm”…Anh Mỵ ở làng Xuân Hòa vốn mù bẩm sinh. Lớn lên quay quắt với lối mòn trên cát. Thấy ngư gia trong làng đi biển , bao phen sóng vùi gió dập. Anh nghĩ , phải làm gì đó để dân làng bớt khổ. Nhà nghèo , kiếm ăn chật vật như tìm nước trên cát. Nghĩ mãi , anh biết người làng có máy Icom trên tàu làm liên lạc trê biển , nhưng trong làng chẳng ai sắm Icom để liên lạc với thuyền đi biển. Vắt tay lên trán , anh Mỵ nghĩ , phải vay tiền.Anh nói vợ dắt tay vượt cả chục cây số đường bộ , lên hội sở xã xin vay tiền xóa đói giảm nghèo. Vay được 5 triệu , Khi đó vào năm 1994 , anh mua máy Icom. Cả nhà cứ tưởng anh về làm việc lớn , để thê tử hết nghèo. Anh Mỵ nói rằng thê tử lúc ấy khóc lóc , trách móc anh nhiều vì "nhà không có gạo ăn mà còn làm chuyện bao đồng". Thôn xóm cũng lắm người đem câu chuyện của anh để làm chuyện cười tếu.Có khi , anh còn nhận tin từ các ngư gia trên biển rằng có tàu cá cược của Trung Quốc , anh báo với người lính biên phòng ra đẩy đuổi. Anh nói: “Nhiều tàu ngư gia báo với tôi có tàu cá cược Trung Quốc vô bắt trộm trong biển ta là tôi báo ngay cho cơ chức năng ra đuổi”.Và thời gian cứ thế trôi đi , anh Mỵ Ngày ngày ngồi trước máy Icom , canh trực 24/24 , thông cáo tình hình thời tiết cho hơn 200 tàu bè của làng ra biển. Khi công việc thông suốt trên tần suất B40Hz , đài canh anh Mỵ mù lan sang xã khác , giương lớn ra các hải phận Quảng Bình. Giương lớn ra cả các tàu cá của ngư gia Thanh Hóa , Nghệ An , Hà Tĩnh , Quảng Trị , Thừa Thiên Huế , Quảng Nam , Quảng Ngãi , Bình Định về Quảng Bình cá cược. Mỗi lần mùa gió biển động , anh Mỵ trực thâu đêm.Tàu của ngư gia Quảng Ngãi , ra gặp gió chướng bất thần , chìm trước cửa Gianh mấy cây số , cũng gọi anh Mỵ , 20 thuyền viên được cứu cũng tìm đến nhà anh trả ân bằng cá bắt lên từ biển Đông. Người làng biển Xuân Hòa , mỗi chuyến ra khơi vào lộng đều lấy ra ít cá biếu anh Mỵ để thê tử có cơm ăn. Lại 17 năm , bị mù làng biển Nguyễn Xuân Mỵ canh trực bên đài Icom thông cáo gió mùa đông bắc , tin bão gần , xa. Anh thu thập thông cáo từ đài ngôn ngữ Việt Nam và đài duyên hải để cập nhật từng giờ. Hàng trăm nghìn lượt thuyền viên được anh cung cấp thông cáo. Cái việc của bị mù làng cát như anh Mỵ được ngư gia biển Đông mang ơn , rồi anh được chủ tịch nước Trần Đức Lương gửi thư khen. Anh cũng là người duy nhất ra Hà Nôi cùng đôi dép tông mòn vẹt , lên bục vẻ vang Việt Nam nhận phần thưởng cao quý. Có đi đâu , anh cũng muốn mau về làng cát bé nhỏ để trực canh bên đài.Cuộc sống của bị mù Nguyễn Xuân Mỵ nghèo lắm , ngôi nhà nhỏ cho sáu nhân khẩu ra vào. Vợ anh Ngày ngày ngoài nhận cá từ người làng cho thì đi bán , bán hết lại ra các bến cá đi từng thuyền một xin thêm để kiếm thêm ít gạo lẻ về nuôi chồng con. Mùa hè chị gắng xin nhiều hơn để tích trữ mùa đông , nhưng tuyệt đại đa số là không đủ.Số phận như trớ trinh với người "hiệp sĩ" biển Đông. Anh có ba người con , ra đời mũm mĩm , chúng lớn lên thông thường , nhưng Đến kì hạn ba tuổi lại bị câm điếc. Chúng nói năng chẳng tròn tiếng. Ba đứa nử tử lớn lên , cũng phổng phao. Thế rồi đứa con lớn bị người ta lừa để rồi có mang. Cháu của anh Mỵ được ra đời , khó càng thêm khó. Anh Mỵ vẫn lạc quan , đứa cháu ngoại của anh không như mẹ nó. Nhưng nay cháu đã 6 tuổi , ban đêm nhìn chẳng thấy gì , nhìn gần đèn điện cũng chẳng thấy , ban ngày nhìn vào một điểm nhất định là lóa mắt. Đi khám nhiều nơi , bệnh tình không giảm , nay cháu phải về nhà , chỉ biết xoắn xuýt bên anh Mỵ cạnh đài canh Icom.“Số phận rồi , nhà tui ra đời trên cát thì chấp thuận số mệnh ít ỏi như cát”. Anh xót lòng nói vậy với tôi. Nhưng vẫn cười Dữ dội mỗi lần đài Icom nhận sóng hỏi tin thời tiết. Đông chiều xuống bóng , đài Icom rọt rẹt tiếng sóng của ngư gia vượt muôn trùng nước biếc về với cát làng bên bờ biển Đông , anh Mỵ vẫn nghe , giọng nói chắc nịch , Dữ dội. Nhưng không ai ngờ , trong vò gạo nhà anh , gạo đã cạn , vợ và nử tử anh lo mai sau phải kiếm cá nhiều hơn chút ít để mua thêm nhiều gạo. Đứa cháu ngoại của anh , sống trong thời buổi này vẫn mơ đến bữa cơm có thịt kho , tết hay ngày lễ trọng , cháu vẫn mơ có bộ áo quần mới , nhưng nhà anh nghèo lắm , nghèo như tìm nước trên cát , nghèo không đủ sống.